روشهای کاربردی و سریع تشحیص اصل بودن دلار که معمولا استفاده میشوند عبارتند از:
۱ - جنس اسکناس: راحتترین راه برای تشخیص اصل بودن اسکناس دلار لمس آن هست، چون از نوعی کتان ویژه ساخته شده که در بازار به صورت تجاری فروخته نمیشود. به همین دلیل اگر مدتی با این اسکناسها سر و کار داشته باشید در عمل به راحتی با لمس کردن آن متوجه کاغذی بودن اسکناس جعلی و کتانی بودن اسکناس اصل خواهید شد.
۲ - وضوح بالا: گوشههای اعداد و شکلها دارای نوک تیزی هایی است که در اسکناسهای تقلبی این تیزیها به شکل گرد چاپ میشوند و به عبارتی شکلها دارای وضوح و دقت کافی نیستند. دلیل آن هم پایین بودن کیفیت پرینترها یا دیگر روشهای معمولی چاپ اسکناس تقلبی است که قابلیت چاپ این تیزیها را با وضوح و جزئیات بالا ندارند.
۳ - تکراری نبودن شماره سریال ها: این روش به ویژه برای کنترل اسکناس با تعداد بالا خیلی سریع عمل میکند، چون با بر زدن سریع اسکناسها میشود شماره سریالها را کنترل کرد که به شکل خیلی تابلو همه از یک نوع نباشند! (چون چاپ اسکناسهای تقلبی با شماره سریالهای مختلف کار سختی است و به همین دلیل معمولا آنها را بین اسکناسهای دیگر پخش میکنند.) اگر دسته اسکناس کاملا نو باشد شماره سریالها از ۰۰ تا ۹۹ خواهند بود و اگر هم خیلی نو نباشند که به صورت تصادفی خواهند بود.
۴ - براق بودن یکی از عددها: در هر چهار گوشه اسکناس دلار، عدد اسکناس نوشته شده (۱۰۰، ۵۰، ۲۰ و غیر) که یکی از آنها حالت طلاکوب و براق دارد و در مقابل نور برق میزند.
روشهای زیر برای کنترل موردی میتوانند استفاده شوند و خیلی برای تعداد بالا استفاده نمیشوند:
۵ - برجسته بودن برخی نوشته ها: برخی از نوشتههای اسکناسهای ۱۰۰ دلاری برجسته هستند. برای نمونه اگر در اسکناس ۱۰۰ دلاری با دست روی عبارت United States of America بکشید میبینید که برجسته است.
۶ - تصویر نامرئی: در قسمت سفید رتگ اسکناس مثل اسکناسهای خودمان تصویر رییس جمهور موردنظر وجود دارد که با گرفتن در نور دیدهی شود.
۷ - نوار امنیتی: مشابه اسکناسهای ریال، اگر اسکناس دلار را مقابل نور بگیرید یک نوار امنیتی درون اسکناس مشاهده میشود.
رابطه "نرخ دلار هرات" و "نرخ دلار سلیمانیه" با نرخ ارز داخلی چیست؟
بازار ارز معمولا روزانه حدود ساعت ۱۱ به بعد معلاملات خود را با اعلام نرخ آغاز میکند و تا پایان معاملات نرخ میتواند با توجه به عوامل اثرگذار بر بازار دچار تغییراتی شود. در کنار عوامل تعیین کننده نرخ ارز که از جمله آنها عرضه و تقاضا است، نرخ دلار در برخی کشورهای همسایه نیز تا حدی بر نرخ موثر است و در مسیری متناسب با یکدیگر تغییر میکند.
هرات افغانستان، سلیماینه عراق و دوبی امارات از جمله سه محلی هستند که قیمت ارز در آنها با ایران تا حدی مرتبط و برای معامله گران ارز قابل توجه است. اینکه چه رابطهای بین نرخ معالاتی ارز در این کشورها و ایران وجود دارد موضوعی است که پرسوجوی آن از تحلیلگران بازار ارز با توضیحاتی همراه بود. ماجرا از این قراراست که با توجه به تحریم دلاری ایران و عدم امکان مبادلات دلار از کانال بانکهای خارجی در سالهای گذشته، برخی کشورها به عنوان کانال نقل و انتقال دلار به ایران بودهاند. در سالهای اخیر با توجه به حجم معاملات ایران در امارات و سهولتی که در ورود ارز از کانال صرافیهای این کشور وجود داشت، برای سالها نرخ حواله درهم و میزان عرضه و تقاضا در صرافیهای این کشور در معاملات ارزی ایران اثرگذار بود؛ به هر حال صادرکنندگان بزرگ ایرانی درآمد ارزی خود را به حساب بانکهای دوبی واریز کرده و از این طریق واردات کالا انجام میشد که خود موجب گردش چرخه دلاری بود.
اما در سالهای اخیر با توجه به محدودیتهای نقل و انتقال ارز از طریق دوبی، برخی کشورهای دیگر از جمله عراق و افغانستان تا حد زیادی جایگزین دوبی شدند، هر چند که حجم مبادلات آنها با ایران به اندازه دبی نیست. بر این اساس نرخ ارز در هرات افغانستان و سلیمانیه عراق با توجه به مبادلات مورد توجه قرار دارد. این در حالی است که تا زمانی که دلار در ایران دولتی بود و یارانه دریافت میکرد نرخ آن نسبت به بازار هرات و سلیمانیه پایینتربود، یعنی دلار در این دو شهر بالاتر از ایران قیمت میخورد و از این جهت عمدتا خروج ارز از ایران به این مناطق بوده و معاملات برای واردات کالا به صرفه بود، که در این حالت بازار هرات و سلیمانیه پیشرو بودند و قیمت گذاری آنها در ایران اثرگذار بود، ولی از زمانی که دلار درایران آزاد و دیگر یارانه دریافت نمیکند شرایط تا حدی معکوس شد و ورود اسکناس به ایران از طریق این دو کشور بیشتر انجام میشود.
جریان معاملات معمولا به نحوی است که قیمت دلار در ایران روزانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان بالاتر از هرات و سلیمانیه تعیین میشود چرا که مسافت ورود ارز از این مناطق تا ورود به بازار تهران خود باعث افزایش قیمت میشود. بنابراین هر زمان که اتفاقی در این بازارها موجب تغییر قیمت ارز شود میتواند بازار ارز ایران را نیز تحت تاثیر قرار دهد. اما در روز گذشته و امروز با کاهش قیمت دلار در ایران، تا حدی این روند برعکس شده و قیمت در ایران پایینتر از هرات و سلیمانیه است. دلیل این موضوع نیز از نگاه تحلیلگران ارزی به این برمیگردد که در هر حال تزریق ارز در بازار ایران و حمایتی که از بازار میشود به طور طبیعی باعث عقب ماندن در بازار نرخ در بازار ایران نسبت به هرات و سلیمانیه شده و اگر تزریق ارز انجام نشده و حمایتی وجود نداشته باشد این قیمت ایران است که بالاتر از این مناطق خواهد بود.